យោងតាមរបាយការណ៍ស្តីពីស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាចេញផ្សាយខែមេសាឆ្នាំ២០២៤ដោយក្រសួងព័ត៌មានបានអោយដឹងថា កាលពីឆ្នាំ២០២៣

ក្រសួងព័ត៌មានបានផ្តល់កិច្ចអន្តរាគមន៍សម្របសម្រួលការដោះស្រាយវិវាទក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការដល់អង្គភាពសារព័ត៌មានចំនួន ៤៣លើក ដោយក្នុងនោះក្រសួងបានផ្តល់មេធាវីការពារក្តីទទួលបានជោគជ័យសរុបចំនួន ១១ ករណី និងបានផ្តល់ជំនួយប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់ដល់អង្គភាពសារព័ត៌មានសរុបចំនួន ៥០លើក ផ្សេងទៀត។

ទន្ទឹមនេះ ក្រសួងបានប្រកាសលុបឈ្មោះអង្គភាពសារព័ត៌មានចេញពីបញ្ជី ចំនួន ២០អង្គភាព ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០២០ ដល់ឆ្នាំ២០២៣ ដោយមូលហេតុអង្គភាពទាំងនោះបានបំពានក្រមសីលធម៌ វិជ្ជាជីវៈ និងលិខិតបទដ្ឋានច្បាប់ជាធរមាន។

ឯកឧត្តម ទេព អស្នារិទ្ធ អនុរដ្ឋលេខាធិការនិងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានបានអោយដឹងថា ក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ក្រសួងព័ត៌មានបានសម្របសម្រួលវិវាទ និងបញ្ហានានារបស់អ្នកសារព័ត៌មានសរុបចំនួន ២០ករណី និងកំពុងដំណើរការផ្តល់មេធាវីការពារក្តីក្នុងតុលាការសម្រាប់ករណីវិវាទមួយចំនួនទៀតផងដែរ។

ជាមួយគ្នានេះ អ្នកសារព័ត៌មានដែលបានប្រព្រឹត្តកំហុសវិជ្ជាជីវៈចំនួនសរុប ៦ករណី ព្រមទទួលស្គាល់កំហុសដោយធ្វើការសុំទោសជាផ្លូវការ។

កន្លងទៅនេះឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានក៏បានណែនាំចំពោះអ្នកផលិតមាតិកាព័ត៌មានតាមបណ្តាញសង្គម ដែលបានបំពានក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈក្នុងការផ្សព្វផ្សាយតួយ៉ាងប្រភេទព័ត៌មានភ្ជាប់ជាមួយរូបភាពដ៏សាហាវឃោរឃៅដែលប៉ះពាល់ដល់ឯកជនភាព សិទ្ធិ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់អ្នកដទៃ។

ហើយថ្មីៗនេះរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានក៏បានដាស់តឿនទៅដល់អ្នកសារព័ត៌មាននៅទូទាំងប្រទេសឱ្យស្គាល់ពីខ្លួនឯងឱ្យបានច្បាស់ថា ខ្លួនមិន មែនជាមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ទេ និងក៏មិនមែនជាតុលាការកាត់សេចក្តីឱ្យនរណាខុស នរណាត្រូវដែរ ហើយអ្នកសារព័ត៌មានក៏មិនមានអំណាចបញ្ជាឱ្យនរណាម្នាក់ធ្វើនេះធ្វើនោះបានដែរ។

អង្គការជំនួយផ្នែកច្បាប់នៃកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ បានលើកឡើងថា កន្លងមកអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួន នៅតែជួបប្រទះនិងប្រឈមការចោទប្រកាន់ផ្លូវច្បាប់ ពីបទបរិហារបង្ខូចកេរ្តិ៍ ឬពីបទចាប់ជំរិតផ្សេងៗពេលបំពេញការងាររបស់ខ្លួន។ ប្រឈមមុខបញ្ហានេះ អ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់យល់ថា ការបំពាក់បំប៉នពង្រឹងចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ ជាពិសេសក្រមសីលធម៌ និងវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ដើម្បីជួយដល់អ្នកសារព័ត៌មានអាចចៀសផុតពីពាក្យបណ្តឹងទាំងនោះ។

ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានបានបង្កើត ធម្មនុញ្ញវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានមួយជាលើកដំបូងនៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានប្រកាសដាក់អោយប្រើប្រាស់កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ដែលជាគោលការណ៍គ្រឹះ និងស្តង់ដាអប្បបរមានៃក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ក្នុងការធានាការអនុវត្តការប្រកបការងារប្រចាំថ្ងៃ និងតម្រង់ទិសលើការអនុវត្តក្រមសីលធម៌ក្នុងវិស័យព័ត៌មាននិងសោតទស្សន៍ ដោយភាពសុចរិត ត្រឹមត្រូវ វិជ្ជាជីវៈ និងភាពស្របច្បាប់ ដើម្បីកសាងជំនឿទុកចិត្តលើសារព័ត៌មានកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត។

សូមរំលឹកថា ធម្មនុញ្ញវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាននេះ មានចំនួន៤ជំពូក ដែលជំពូកទី១ ចែងអំពីគោលបំណង វិសាលភាព និងនិយមន័យ។

ជំពូកទី២ ចែងអំពី គោលការណ៍គ្រឹះជាមូលដ្ឋាននៃវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន និងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។

ជំពូកទី៣ ចែងអំពីសិទ្ធិ ករណីយកិច្ច និងការគាំពារ។

ជំពូកទី៤ ចែងអំពី ការទទួលខុសត្រូវ ដែលអ្នកសារព័ត៌មានត្រូវ៖

១. ទំនួលខុសត្រូវសង្គម។

២. ទំនួលខុសត្រូវវិជ្ជាជីវៈ។

៣. ទំនួលខុសត្រូវរដ្ឋប្បវេណីនិងព្រហ្មទណ្ឌ។

ឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា បានប្រកាសថាក្រសួង

បានបោះពុម្ពសៀវភៅធម្មនុញ្ញវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាននេះ ចំនួន ២ម៉ឺនច្បាប់ សម្រាប់ចែកជូនអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដោយឥតគិតថ្លៃ ដែលអាចមកទទួលនៅក្រសួងព័ត៌មាន ដើម្បីយកទៅអាននិងអនុវត្ត ក្នុងគោលបំណងតម្រង់ទិសអ្នកសារព័ត៌មានកុំឱ្យដើរហួសដែនកំណត់នៃច្បាប់ និងសិទ្ធិដែលខ្លួនមាន និងដើម្បីលើកកម្ពស់តម្លៃវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន។

ការផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅធម្មនុញ្ញវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាននេះ នឹងជួយបំប៉នស្មារតីផ្នែកជំនាញវិជ្ជាជីវៈ និងក្រមសីលធម៌របស់អ្នកសារព័ត៌មាន ដល់អ្នកប្រកបអាជីពសារព័ត៌មាន ពិសេសសម្រាប់យុវជនដែលទើបតែចូលប្រឡូកក្នុងសមរភូមិព័ត៌មានថ្មីៗអោយចៀសផុតពីបណ្តឹងតុលាការ៕